Chateau Nottebohm

Het kasteeldomein Nottebohm in Brecht is een domein van meer dan 58 hectaren groot, met centraal een impossant eclectisch landhuis en omliggende bijgebouwen.

Het stond op de erfgoedlijst sinds 28-11-2013 maar door de heel slechte staat van het gebouw en het instortingsgvaar in het recent gesloopt.

Het parkdomein met kasteel en bijgebouwen werd aangelegd in 1908-1909 door Ferdinand Otto Nottebohm, gehuwd met Maria Kreglinger. De familie Nottebohm was een zeer vooraanstaande familie in Antwerpen, en is gekend omwille van zijn talrijke initiatieven in de zorgverlening, met zowel in Antwerpen als in Brecht een instituut voor huidziekten. In Brecht werd in 1901 het “Gasthuis voor huidziekten” gesticht door Maria Amalia Nottebohm-Van Laer.

Het kasteeldomein werd gebouwd als buitenverblijf voor het gezin Nottebohm-Kreglinger en werd tot 1943 op regelmatige basis op die manier bewoond. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het kasteel door het Duitse leger in gebruik genomen. Na de oorlog kwam de familie er slechts sporadisch op vakantie. In de jaren 1950 werd het kasteel verhuurd als hotel en restaurant. Nadien stond het voornamelijk leeg. In de jaren 1980 werd het te koop gesteld, zonder resultaat. Jarenlange leegstand zorgde voor een verwaarloosde toestand van het exterieur en een grotendeels verdwenen interieur.

De geschiedenis van de bewoners.

De gebroeders Johann Abraham (1783-1866) en Diederich Wilhelm (1787-1871) Nottebohm uit Bielefeld in Westfalen, zonen van Abraham Nottebohm en Johanna Moeller, kwamen zich in 1811 in Antwerpen vestigen en stichtten in 1817 in de Mutsaertstraat een belangrijke handelsfirma onder de naam Gebroeders Nottebohm. Ze importeerden vooral graan, rijst, koffie en leder uit Zuid-Amerika en Azië. In 1852 openden ze de eerste rijstpellerij in Antwerpen.

Verschillende leden van deze familie deden belangrijke investeringen in de stad, de Academie, het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, de Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience en in de Antwerpse wijk Zurenborg. Een van de straten die door hen werden aangelegd en waarlangs ze grote ensembles van burgerhuizen in neoclassicistische stijl realiseerden, kreeg in 1883 de naam Nottebohmstraat.

Dietrich Willem Nottebohm (of Thierry Guillaume), de jongste en langstlevende van de twee broers, werd in 1861 opgenomen in de Belgische erfelijke adel, met de titel baron, overdraagbaar bij eerstgeboorte. Hij werd voorzitter van de Kamer van Koophandel van Antwerpen en consul-generaal van Denemarken.

Hij trouwde in 1812 met Marianne Primavesi (Münster, 1792 - Berchem, 1870) en ze kregen drie zoons en een dochter. Twee zoons, Edouard en André, zorgden voor (beperkt) nageslacht.

Abraham Edouard Nottebohm (1813-1886), viceconsul van Denemarken, trouwde in 1852 met Hortense de Wael (1822-1858) en in 1861 met Isabelle de Wael (1814-1900), zus van Hortense. Ze kregen een zoon die vrijgezel bleef, en een dochter. Deze tak is derhalve uitgedoofd.

François Joseph André Gaspard Nottebohm (1816-1888) trouwde in 1861 met Maria Amalia Siglinda, genaamd Linda van Laer (1836-1907). Ze kregen acht kinderen.

Linda van Laer had vastgesteld dat de voorzieningen voor huidpatiënten in de Antwerpse ziekenhuizen ondermaats waren en in 1899 richtte ze in de Briartstraat een dermatologische kliniek op, die ze volledig zelf financierde en waar ze de leiding van nam. Architect Jos. Bascourt ontwierp in 1899-1900 de plannen van het Hôpital Dermatologique Nottebohm, en de ziekenzorg werd toevertrouwd aan de Antwerpse Congregatie van Gasthuiszusters-Augustinessen. De gebouwen zijn nog steeds aanwezig en doen dienst vanaf 1976 als revalidatiecentrum en vanaf 1980 als rusthuis, woon- en zorgcentrum en nog steeds als medisch centrum.

De kinderen uit dit huwelijk waren onder meer:

• Arthur Nottebohm (1863-1927), die in 1908 trouwde in Buenos Aires met Olga Paats (1877-1964). Ze hadden drie zoons die voor afstammelingen zorgden in Argentinië.
• Oscar Nottebohm (1865-1935), zette de traditie van mecenaat en filantropie binnen de familie verder door een groot deel van de persoonlijk kunst- en boekencollectie aan de Stad Antwerpen te schenken. Hierdoor zijn vele stuks nu te vinden in de Antwerpse musea en de Hendrik Conscience bibliotheek. In deze bibliotheek werd naar hem de Nottebohmzaal vernoemd.
• Augusta Nottebohm (1870-1950), volgde haar moeder op aan het hoofd van de Nottobohmkliniek.
• Ferdinand Otto Nottebohm (1876-1943) trouwde in Antwerpen in 1904 met Marie Kreglinger (1884-1919). Ze hadden twee zoons.
  • René Nottebohm (1907-1983) verkreeg in 1975 de titel baron, overdraagbaar bij eerstgeboorte. Hij trouwde in 1933 met Anita Dekkers (1911-2004). Met enkele afstammelingen tot heden.

Belangrijk voor TeamUrbex

De plaats was heel belangrijk voor TeamUrbex want hier werd beslist om de Faceboekgroep TeamUrbex op te richten. Even later kwam de website.

We zijn nu toch al 4 jaar actief  bezig en toch een beetje een begrip geworden in de leefwereld van urban exploring. 

Grappige anecdote is dat we op het terrein zijn betrapt door de "boze" boswachter die 2 weken voordien nog het materiaal van urbexers kapotdeed en er een gerechtelijke procedure voor kreeg aangesmeerd en waarvoor hij alle kosten heeft mogen betalen. (niet meer dan fair :-)  )

Hiernaast op de afbeelding de stichtende leden van TeamUrbex. 

Vanwege de belangrijkheid van de plek voor TeamUrbex word al van af het begin gebruik gemaakt van de afbeelding van Chateau Nottebohm als kenmerkend punt voor de groep en de website.